Bewust volle aandacht geven aan onszelf. Het gaat in tegen de kracht van het appél van de ander en tegen de automatische piloot van het ingaan op de “moetes” die op tafel liggen: de problemen die moeten opgelost worden, de vragen die moeten beantwoord worden … Het gaat in tegen de druk die het uitvoeren van taken met zich meebrengt en onze aandacht die opgeëist wordt door die moetes en vragen.

Bewust tijd maken en tijd nemen gebeurt niet vanzelf. Het gaat in tegen de kracht van onze automatische piloot van verder doen, en als vanzelf handelen. Automatismen verlopen zonder inspanning, gaan vanzelf, vragen geen cognitieve inspanningen versus er bewust voor kiezen om te stoppen. Dit stoppen vraagt aandacht, is cognitief belastend zonder onmiddellijke bevrediging door resultaat en wordt daarom vaak ervaren als lastig.

In het hier-en-nu stilstaan is onze hand boven ons hoofd zetten en ons de vraag stellen “hoe gaat het – op dit moment – met deze persoon – onder deze hand?” Tijd nemen in het NU. Dit in tegenstelling tot beschouwingen over het verleden of bedenkingen naar de toekomst.

Deze uitnodiging heeft op het eerste zicht iets paradoxaals. Het is zowel een in zoemen als een uit zoemen. Enerzijds betekent het in zoemen, een “dicht bij jezelf komen”, met al onze zintuigen en met een open aandacht kijken, merken, opmerken. Wat dient er zich aan? We brengen onze aandacht naar ons lichaam, naar onze gedachten en naar onze gevoelens.

Het vertrekt van een attitude van acceptatie en toestemming.
Accepteren is ontvangen of “aanpakken wat je geboden wordt”, is iets ‘zonder enig voorbehoud aannemen’ (accepteren van het Latijn ‘capere’, pakken). Acceptatie of het bereid zijn om te voelen en lastige gevoelens te laten zijn.
Het is de uitnodiging om te kijken naar wat zich ook aandient. Of het nu goed voelt of niet, of het nu lastige of fijne gedachten zijn. Het is ook een uitnodiging om op geen van beiden selectief te reageren. We hebben neiging om bij aangename gedachten en gevoelens te blijven hangen, er meer aandacht aan te geven en van onaangename weg te kijken of ze te negeren. Bij deze uitnodiging kijken we met een open houding naar wat zich aandient.
Een versterkte focus op hier en nu kan ervoor zorgen dat ervaringen dieper en intenser beleefd worden. Stilvallen en aandacht geven aan denken, voelen, lichaam kan betekenen dat pijn groter wordt. Gedachten kunnen sterker beleefd worden, emoties intenser worden door er aandacht aan te geven. We geven onszelf de toestemming om te voelen wat we op dat moment voelen, zonder meer. “Niet elk gevoel is call to action”, “feelings only ment to be felt”. Soms willen we liever doorgaan om niet te voelen. Prikkelsterkte neemt af als we pijn volledig durven te ervaren. Maar in eerste instantie zullen we vaak meer pijn voelen.
Acceptatie is tegenovergestelde van berusting of gelatenheid, wat betekent dat acceptatie niet passief is. Een attitude van acceptatie betekent geen zelfevaluatie. Het gaat niet over wat goed of slecht is, wat er dient gevoeld te worden, wat je zou “moeten” denken of doen …
Het doel van accepteren of bereid zijn is dat we alle gevoelens die bij ons opkomen volledig beleeft, ook – of juist – de nare of lastige gevoelens, zodat ons leven completer wordt. Het gaat erom dat je je beter leert voelen, niet dat je probeert je beter te voelen.